Στο παρελθόν, η ανθρωπότητα γνώρισε δύο παγκόσμιους πολέμους. Ο πρώτος ξεκίνησε μετά τη δολοφονία του διαδόχου της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας από έναν Γιουγκοσλάβο εθνικιστή, ενώ ο δεύτερος πυροδοτήθηκε από την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία, με πρόσχημα επιθέσεις από δήθεν «Πολωνούς σαμποτέρ», που στην πραγματικότητα ήταν άνδρες των SS. Σήμερα, πολλοί αναρωτιούνται: θα μπορούσε ένα ποστ του Ντόναλντ Τραμπ στα social media να αποτελέσει τη σπίθα για έναν νέο παγκόσμιο πόλεμο;
Οι ιστορικές συγκρίσεις δεν αποτυπώνουν επαρκώς τη μοναδικότητα της σημερινής εποχής. Αν και οι εντάσεις είναι έντονες – ειδικά ανάμεσα στη Δύση και τον υπόλοιπο πλανήτη – δεν υπάρχει η δομική αντιπαράθεση ανάμεσα σε ανταγωνιστικά στρατόπεδα όπως σε προηγούμενους παγκόσμιους πολέμους ή στον Ψυχρό Πόλεμο. Αντιθέτως, οι παγκόσμιες ισορροπίες είναι πιο εύθραυστες, κυρίως λόγω της πυρηνικής απειλής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ: Συμφώνησε με ελληνική ομάδα ο Μάγκνουσον – Τόπιτς και Τσιριβέγια για Παναθηναϊκό!
Ο Τραμπ, ωστόσο, φαίνεται να κινείται με πλήρη επίγνωση των συνεπειών των ενεργειών του. Η απόφασή του να διατάξει επίθεση στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – με τη χρήση βαρέων διατρητικών βομβών – δείχνει πως δεν αναμένει μια άμεση γενικευμένη αντίδραση, ούτε από τη Ρωσία ούτε από την Κίνα, παρά τις στενές σχέσεις αυτών των χωρών με την Τεχεράνη.
Αν και Μόσχα και Πεκίνο θα αντιδράσουν διπλωματικά, δεν είναι δεσμευμένες – όπως ήταν π.χ. η Βρετανία και η Γαλλία με την Πολωνία το 1939 – να εμπλακούν στρατιωτικά. Ο Τραμπ, φαίνεται να πατά σε δύο βάρκες: αφενός ικανοποιεί τους υπέρμαχους της αμερικανικής επέμβασης, που βλέπουν την εμπλοκή στο Ιράν ως ευκαιρία για ανατροπή του καθεστώτος, και αφετέρου κρατά επαφή με τη «ρεαλιστική» πτέρυγα που προτιμά την αποφυγή νέων «αέναων πολέμων».
Η στάση του Τραμπ, λοιπόν, προκαλεί εύλογα ανησυχίες. Μπορεί ένα tweet του να μην προκαλέσει αμέσως μια παγκόσμια σύγκρουση, αλλά η αστάθεια που δημιουργεί μέσα από επιθετικές πρωτοβουλίες ή απότομες αλλαγές πλεύσης, ενισχύει το κλίμα έντασης. Και αυτό είναι, ίσως, το πιο επικίνδυνο στοιχείο της πολιτικής του.
